Μεταπηδήστε στο περιεχόμενο

Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή - OCD

Τι είναι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή;

Η ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΔΨ) είναι μια διαταραχή του εγκεφάλου και της συμπεριφοράς που προκαλεί σοβαρό άγχος σε εκείνους που την εκδηλώνουν. Τα άτομα με ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή (ΙΔΨ) υποφέρουν έντονα από επαναλαμβανόμενες ανεπιθύμητες σκέψεις (εμμονές) ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές (καταναγκασμοί), τις οποίες πιστεύουν ότι δεν μπορούν να ελέγξουν. Προβαίνουν σε πράξεις όπως πλύσιμο των χεριών, μέτρημα, έλεγχο ή καθάρισμα με την ελπίδα να αποτρέψουν τις ιδεοληπτικές σκέψεις ή να τις εξαφανίσουν. Η εκτέλεση αυτών των τελετών δεν είναι ευχάριστη. Στην καλύτερη περίπτωση προσφέρει προσωρινή ανακούφιση από το άγχος που δημιουργείται από τις ιδεοληπτικές σκέψεις.

Οι εμμονές μπορεί να είναι σκέψεις, εικόνες ή παρορμήσεις που εμφανίζονται επανειλημμένα. Τα άτομα δεν θέλουν να έχουν αυτές τις ιδέες και τις θεωρούν ενοχλητικές και παρεμβατικές. Από τη μία, γνωρίζουν ότι είναι παράλογοι. Αλλά απ’ την άλλη, φοβούνται ότι αυτές οι σκέψεις μπορεί να είναι αληθινές. Η προσπάθεια αποφυγής τέτοιων σκέψεων δημιουργεί μεγάλο άγχος, αναστάτωση και δυσλειτουργικότητα.

Οι καταναγκασμοί ή τα τελετουργικά που επαναλαμβάνονται από το άτομο για να ανακουφιστεί από τη δυσφορία που προκαλούν οι εμμονές, πρέπει συχνά να εκτελούνται με ορισμένους «κανόνες». Τα άτομα με ΙΔΨ πιστεύουν ότι πρέπει να εκτελέσουν αυτά τα καταναγκαστικά τελετουργικά αλλιώς κάτι κακό θα συμβεί σε αυτούς ή τους αγαπημένους τους.

Αν δεν αντιμετωπιστούν, οι εμμονές και η ανάγκη να πραγματοποιηθούν αυτές οι τελετουργίες καταλαμβάνουν τη ζωή ενός ατόμου. Η ΙΔΨ είναι συχνά μια χρόνια, υποτροπιάζουσα ασθένεια. Η πορεία της νόσου είναι αρκετά εναλλασσόμενη. Τα συμπτώματα μπορεί να έρχονται και να φεύγουν, να ανακουφίζονται με την πάροδο του χρόνου ή να επιδεινώνονται. Η έντονη ΙΔΨ μπορεί να εμποδίσει ένα άτομο να εργαστεί ή να εκτελέσει απλές, καθημερινές, οικιακές υποχρεώσεις.

Πόσο συχνή είναι η Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή;

Σύμφωνα με τον Διεθνή Σύνδεσμο ΙΔΨ, η ΙΔΨ επηρεάζει περίπου 2,2 εκατομμύρια Αμερικανούς ενήλικες. Υπάρχουν επίσης τουλάχιστον 1 στα 200 – ή 500.000 – παιδιά και έφηβοι που έχουν ΙΔΨ. Το Εθνικό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας εκτιμά ότι περισσότερο από το 2% του πληθυσμού των Η.Π.Α., ή σχεδόν ένας στους 40 ανθρώπους, θα διαγνωστεί με ΙΔΨ κάποια στιγμή στη ζωή τους. Η διαταραχή είναι δύο έως τρεις φορές πιο συχνή από τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή. Εκδηλώνεται σε άντρες και γυναίκες σε περίπου ίσα ποσοστά.

Ενδείξεις και συμπτώματα

Οι εμμονές συνοδεύονται από δυσάρεστα συναισθήματα, όπως φόβο, αηδία ή αμφιβολία. Οι συνήθεις εμμονές περιλαμβάνουν φόβους μόλυνσης, σκέψεις να βλάψει κάποιος τον εαυτό του ή άλλους, σκέψεις ότι χάνει τον έλεγχο της επιθετικότητάς του ή των παρεμβατικών σεξουαλικών σκέψεων ή των παρορμήσεων, υπερβολική θρησκευτική ή ηθική αμφιβολία, ανάγκη να πει κάτι, να ρωτήσει ή να ομολογήσει.

Παραδείγματα καταναγκασμών είναι το πλύσιμο, η επανάληψη, ο έλεγχος, το άγγιγμα, το μέτρημα, η τακτοποίηση/συμμάζεμα, η αποθήκευση ή η άσκοπη συγκέντρωση πραγμάτων και η προσευχή. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ένα άτομο μπορεί να υποφέρει μόνο από εμμονές ή μόνο από καταναγκασμούς.

Τα συμπτώματα ΙΔΨ προκαλούν δυσφορία, απασχολούν πολύ χρόνο (περισσότερο από μία ώρα την ημέρα) ή επηρεάζουν σημαντικά την εργασία, την κοινωνική ζωή ή τις σχέσεις του ατόμου. Παρεμποδίζουν σημαντικές δραστηριότητες στις οποίες το άτομο υπολογίζει.

Τα περισσότερα άτομα με ΙΔΨ αναγνωρίζουν ότι οι εμμονές τους δεν είναι απλώς υπερβολικές ανησυχίες για πραγματικά προβλήματα και ότι οι καταναγκασμοί που εκτελούν είναι υπερβολικοί ή παράλογοι. Ωστόσο, ορισμένοι ενήλικες και τα περισσότερα παιδιά μπορεί να μην συνειδητοποιήσουν ότι η συμπεριφορά τους είναι ασυνήθιστη.

Τα συμπτώματα εμφανίζονται συνήθως στην παιδική ηλικία, στην εφηβεία ή στα πρώτα χρόνια της ενήλικης ζωής. Το ένα τρίτο των ενηλίκων με ΙΔΨ αναπτύσσει συμπτώματα στην παιδική ηλικία και η έρευνα δείχνει ότι η ΙΔΨ μπορεί να εμφανίζεται και σε οικογένειες. Ωστόσο, εάν τα συμπτώματα της ΙΔΨ εκδηλωθούν ξαφνικά αργότερα στη ζωή, ο γιατρός θα πρέπει να πραγματοποιήσει διεξοδική κλινική αξιολόγηση για να αποκλείσει μια άλλη ασθένεια ως αιτία αυτών των συμπτωμάτων.

Διάγνωση

Αφού αποκλείσει ένα άλλο σωματικό πρόβλημα ως πηγή συμπτωμάτων, ένας γιατρός μπορεί να σας παραπέμψει σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας, όπως έναν ψυχίατρο. Η σωστή διάγνωση συνήθως περιλαμβάνει μια διεξοδική προσωπική συνέντευξη που πραγματοποιείται από έμπειρο επαγγελματία ψυχικής υγείας.

Δυστυχώς, ορισμένα άτομα με ΙΔΨ προσπαθούν να κρύψουν το πρόβλημά τους και να μη ζητήσουν βοήθεια, συχνά από ντροπή ή από τον φόβο του στίγματος. Μπορεί να είναι εξαιρετικά καλοί στην απόκρυψη των συμπτωμάτων τους από φίλους και συναδέλφους. Ως αποτέλεσμα, τα άτομα με ΙΔΨ συχνά δεν λαμβάνουν επαγγελματική βοήθεια για χρόνια μετά την έναρξη της νόσου τους. Μέχρι εκείνη τη στιγμή, τα ιδεοψυχαναγκαστικά τελετουργικά μπορεί να είναι βαθιά ριζωμένα και πολύ δύσκολο να αλλάξουν. Ένα άλλο εμπόδιο στη θεραπεία είναι η περιορισμένη γνώση του κοινού όσον αφορά την ΙΔΨ. Μέχρι πρόσφατα, πολλοί άνθρωποι δεν γνώριζαν καν ότι υπήρχε ένα όνομα για την ασθένειά τους και χωρίς αυτή την αναγνώριση, υπέθεταν ότι δεν υπήρχε και θεραπεία.

Θεραπεία

Η πιο κοινή θεραπεία για την ΙΔΨ είναι ένας συνδυασμός γνωστικής-συμπεριφορικής ψυχοθεραπείας (CBT) και φαρμακευτικής αγωγής. Μία άλλη μορφή συμπεριφορικής θεραπείας γνωστή ως «Έκθεση και Παρεμπόδιση Αντίδρασης» (E / RP) είναι πολύ χρήσιμη για τη θεραπεία της ΙΔΨ. Σε αυτήν την προσέγγιση, ένα άτομο εκτίθεται εσκεμμένα και εθελοντικά σε ό, τι προκαλεί τις ιδεοληπτικές σκέψεις (έκθεση) και στη συνέχεια διδάσκονται τεχνικές για την αποφυγή εκτέλεσης των καταναγκαστικών τελετουργικών (παρεμπόδιση αντίδρασης). Το γνωστικό κομμάτι της CBT προστίθεται συχνά στο E / RP για να ελέγξει τις παράλογες πεποιθήσεις που σχετίζονται με την ΙΔΨ.

Συνοδές Διαταραχές

Η ΙΔΨ συνοδεύεται συχνά από κατάθλιψη, διαταραχές πρόσληψης τροφής, κατάχρηση ουσιών, διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητα ή άλλες αγχώδεις διαταραχές. Όταν ένα άτομο εμφανίζει άλλες διαταραχές, τότε γίνεται δύσκολο να διαγνωστεί και να θεραπευτεί η ΙΔΨ. Η κατάλληλη διάγνωση και θεραπεία των άλλων διαταραχών είναι πολύ σημαντική για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της ΙΔΨ. Κατά μέσο όρο, τα άτομα με ΙΔΨ βλέπουν περίπου τέσσερις ή τρεις γιατρούς και ξοδεύουν πάνω από εννιά χρόνια αναζητώντας θεραπεία πριν καταφέρουν να λάβουν μια σωστή διάγνωση. Έρευνες έδειξαν ότι τα άτομα με ΙΔΨ ξοδεύουν κατά μέσο όρο 17 χρόνια από την εμφάνιση της διαταραχής μέχρι να βρουν την κατάλληλη θεραπεία.